امید و نوآوری، پیشرانِ جهش در تولید داخلی
از رونق تا جهش در تولید داخلی:
در سال‌های دهه ۹۰ تاکید مکرر مقام معظم رهبری بر موضوعات اقتصادی و به ویژه تولید داخلی از سویی مایه‌ی دلگرمی و ارتقای امید در تولیدکنندگان بوده و از سوی دیگر دولت محترم نیز هر ساله اهداف و برنامه‌هایی برای تحقق شعار سال در دستور کار قرار می‌دهد. سال گذشته در شرایط رکود تورمی در اقتصاد، برنامه‌هایی در راستای رفع رکود و ایجاد رونق در تولید اعلام شد و بخش‌هایی از صنعت که دارای توان کافی بودند با انجام وظیفه خود، با سربلندی این شعار را محقق ساختند.
دستاوردهای صنعت لوازم خانگی در سال گذشته:
- ارتقای زنجیره صنعت: صنعت لوازم خانگی در کشور ما پشتوانه فنی و مدیریتی بالایی دارد و هم اکنون بیش از ۱ میلیون و ۳۰۰ هزار فرصت شغلی ایجاد کرده‌است. طبعا در این صنعت با گردش مالی بیش از ۶ میلیارد دلار در سال، بخش‌های مختلفی در قالب زنجیره صنعت فعالیت می‌کنند. نوزدهمین دوره نمایشگاه لوازم خانگی در پاییز سال ۹۸ با حضور بیش از ۳۰۰ تولیدکننده داخلی، شرکت‌های خارجی و واردکنندگان برگزار شد. در این نمایشگاه کیفیت بالای محصولات داخلی و ارتقای تکنولوژی تولید، رشد قدرت رقابت‌پذیری و توان جلب رضایت مشتریان را به خوبی نشان داد. در این دوره برای اولین بار علاوه بر تولیدکنندگان محصولات، تامین‌کنندگان قطعات و مواد اولیه نیز در یک سالن به ارائه آخرین دستاوردهای خود پرداختند. انجمن صنایع لوازم خانگی ایران به عنوان متولی نمایشگاه، امسال، این نوآوری را در راستای تقویت ارتباط با تامین‌کنندگان و توسعه زنجیره تامین محصولات انجام داد.
- افزایش تیراژ تولید: معاونت امور صنایع وزارت صنعت، معدن، تجارت در شهریور ماه ۹۸ گزارشی از وضعیت صنعت لوازم خانگی ارائه نمود که واقعیت موجود این صنعت را به خوبی و با شاخص‌های مختلف بیان کرده‌است. طبق این گزارش، حجم تولید در اغلب محصولات در ۵ ماهه نخست ۹۸ نه تنها اهداف مورد نظر در برنامه را محقق ساخته، بلکه در بسیاری از محصولات تولید به حجمی بالاتر از هدف مورد نظر رسیده است. به طور کلی تولید داخلی در اغلب محصولات پاسخگوی نیاز بازار داخل کشور است. و با توجه به اینکه بخشی از ظرفیت تولید غیر فعال است، امکان تولید بیشتر نیز در این صنعت وجود دارد.
- خودکفایی در قطعات و مواد اولیه: خودکفایی در تامین قطعات و ارتقای عمق ساخت داخل نیز در سال ۹۸ رشد قابل ملاحظه‌ای داشته است. به طوری که در بسیاری از محصولات بالای ۶۰ درصد مواد اولیه و قطعات در داخل کشور تولید می‌شود و در صورت ادامه و تقویت سیاست‌های حمایتی این میزان افزایش می‌یابد. به طور کلی حرکت به سمت خودکفایی در دوران تحریم در این صنعت شتاب گرفته و حجم کل واردات قطعات و مواد اولیه کاهش چشم‌گیری داشته است. طبق گزارش وازرت صمت در سال ۹۸ میزان صرفه‌جویی ارزی تنها از محل قطعات و مواد اولیه لوازم خانگی به ۵۴ میلیون دلار رسیده و برای سال ۹۹ پیش‌بینی می‌شود این میزان به ۶۴ میلیون دلار برسد.
- ارتقای صادرات: صنعت لوازم خانگی علاوه بر ارتقای خودکفایی و تامین نیاز داخلی در بازارهای خارجی نیز، علی‌رغم تحریم و تعرفه‌های ناعادلانه در برخی کشورها، حضور رو به رشدی را در سال‌های ۹۷ و ۹۸ تجربه کرده است. تراز تجاری کشورمان در محصولات لوازم خانگی در سال ۹۷ برای اولین بار مثبت شده و حجم صادرات از واردات پیشی گرفته‌است. به طوری که در این سال حجم صادرات به ۱۴۷ میلیون دلار رسیده و در مقابل ۱۰۵ میلیون دلار واردات صورت گرفته‌است. گرچه هنوز آمار نهایی برای سال ۹۸ اعلام نشده اما گزارش شهریور ماه وزارت صمت، بر اساس داده‌های ۵ ماهه نخست ۹۸ حکایت از این دارد که روند این روند در سال ۹۸ هم ادامه داشته و پیش‌بینی شده صادرات در سال ۹۸ بیش از ۱۵۰ میلیون دلار و حجم واردات به کمتر از ۱۰۰ میلیون دلار برسد.
بیشتر بخوانید: تجربه امرسان در صادرات لوازم خانگی
- توسعه فناوری و کیفیت محصولات: بخش دیگری از دستاوردهای صنعت لوازم خانگی مربوط به توسعه فناوری تولید و استفاده از آخرین تکنولوژی‌های جهانی است. به طور نمونه خط تولید لوازم خانگی هوشمند شهریور ماه ۹۸ با حضور وزیر محترم صنعت، معدن و تجارت، در شرکت صنایع امرسان راه‌اندازی شد که اولین خط تولید محصولات هوشمند در کشور است. محصولات این شرکت دارای گواهینامه CE اروپا و بالاترین گرید مصرف انرژی هستند. به علاوه در این شرکت طرح‌هایی برای کاهش مصرف گازهای CFC با همکاری نهادهای بین‌المللی در جریان است. این‌ها نمونه‌هایی از توسعه فناوری و استفاده از آخرین تکنولوژی‌های تولید است که افزایش رضایت مشتریان در داخل کشور و پیشی گرفتن صادرات بر واردات لوازم خانگی را به همراه داشته‌است.
- مدیریت فرایندهای تجاری: در ارتباط با مدیریت بازار و فرایندهای تجاری در سال گذشته با مدیریت وزارت صمت و همکاری تولیدکنندگان اقدامات مهمی صورت گرفته که زیرساخت‌های تجارت قانونی را تقویت می‌کند. توسعه سامانه جامع تجارت و ارتباط آن با گمرکات کشور برای ردگیری محصول و اقلام وارداتی از جمله این اقدامات بوده‌است. به علاوه با راه‌اندازی سامانه انبارها و نصب کد شناسه کالا بر روی محصولات، هم اکنون محصولات لوازم خانگی تولید داخل همگی دارای کد شناسه و قابل پیگیری هستند. این امکان جدید به ویژه برای اطمینان مشتریان از اصالت محصولات اهمیت دارد و در مهار مسیرهای غیرقانونی و قاچاق محصولات نیز کمک قابل توجهی می‌کند.
وضعیت جاری و پیشران‌های ایجاد جهش در تولید:
اکنون تبِ ویروس کرونا جهان را فراگرفته و متاسفانه بسیاری از انسان‌ها در کشورهای مختلف، از جمله ایران، بر اثر این بیماری جان خود را از دست داده‌اند. علاوه بر تلفات و هزینه جبران ناپذیر انسانی، بسیاری از کسب و کارها نیز در سطح جهان تحت تاثیر این همه‌گیری جهانی دچار رکود شده‌اند و صاحبان و کارکنان آنها را نسبت به آینده نگران ساخته‌است. شرایط فعلی به معنای واقعی یک وضعیت بحرانی است، اما فراموش نکنیم که سال گذشته نیز با سیلی فراگیر در بسیاری از مناطق کشور آغاز شد و تحریم‌های ظالمانه دشمن علیه کشورمان در بهار گذشته تشدید شد. مروری اجمالی بر شرایط و وقایع سال ۹۸ در نظر اول شاید مجموعه‌ای از شرایط دشوار و غیر معمول را نشان دهد که در دانش مدیریت، بحران خوانده می‌شود. اکنون و در آغاز سال ۹۹ نیز با بحرانی دیگر موجه هستیم که البته ابعاد جهانی دارد و کشور ما را نیز درگیر خود کرده‌است.
در همین‌جا لازم می‌دانم به نوبه خود از زحمات پرسنل درمانی و همه کسانی که در بخش‌های مختلف خدمت‌رسانی تشکر و قدردانی کنم. بیماری کرونا با زحمات این عزیزان و به لطف خدا به هر صورت پس از یک دوره زمانی مهار خواهد شد، اما تبعات اقتصادی آن احتمالا تا دوره‌ای پس از مهار بیماری نیز ادامه خواهد داشت. وظیفه تولیدکنندگان و بخش خصوصی در چنین شرایطی البته حفظ امید و روحیه و تکیه بر توان داخلی و نوآوری است، اما از سوی دیگر دولت و سازمان‌های مختلف مرتبط با بخش صنعت و تولید نیز باید خود را برای تغییر و نوآوری مهیا کنند.
در الگوهای مدیریت بحران سازمانی لزوم یادگیری و کسب تجربه از تک تک بحران‌ها مورد تاکید است. به علاوه نباید انتظار داشت که پس از سپری شدن بحران، وضعیت به شرایط قبلی بازگردد. همواره دوران پس از بحران، اگر واقعا بحران بوده باشد، با دوره قبل از بحران تفاوت دارد. فعالیت‌های ما تا قبل از وقوع بحران کرونا به گونه‌ای مدیریت می‌شد و پس از سپری شدن بحران، شیوه عملیات و فرایندها باید با نوآوری دستخوش تغییرات شود. این تغییرات باید هم در سطح شرکت‌های تولید و هم در سطح دستگاه‌های دولتی صورت گیرد تا بتوانیم نه تنها از تبعات اقتصادی این بحران بکاهیم، بلکه در تولید داخلی شاهد جهش باشیم.
یکی از گویاترین معادل‌های واژه بحران در زبان چینی دیده می‌شود، در این زبان واژه بحران از دو جزء تشکیل شده که به معنای “فرصتِ خطرناک” است، یعنی بحران ترکیبی از “تهدید” و “فرصت” است. تجربه سال ۹۸ برای تولیدکنندگان لوازم خانگی کشور دو جنبه مهم داشت، نخست آنکه به هر یک از خطرات به عنوان فرصتی جدید برای تغییر و نوآوری نگریستند و دیگر آنکه تجارب و دانسته‌های بیشتر، آنها را تقویت کرده و آمادگی مقابله با بحران‌های مشابه را در خود ارتقا داده‌اند.
دستگاه‌های اجرایی کشور نیز باید همزمان با تلاش برای مهار شیوع کرونا در بخش بهداشت و سلامت، خود را مهیای نبردی دیگر در عرصه اقتصاد کند؛ نبردی که این بار متناسب با شرایط و تبعات اقتصادی این بحران، باید تولید را در بخش‌هایی که از آزمون رونق تولید در سال گذشته سربلند بیرون آمده‌اند حمایت کرده و به سمت جهش در تولید سوق دهند. این امر نیز مستلزم تغییر و ایجاد چابکی بیشتر در بدنه دولت و به ویژه دستگاه‌هایی است که به صورت مستقیم یا غیر مستقیم با تولیدکنندگان و فرایندهای تولید و توزیع در ارتباط هستند. چنانکه می‌دانیم مشکلات متعددی گریبان‌گیر تولیدکنندگان است و حل بسیاری از آنها در گرو تلاش و جدیت دولت‌مردان است.
یکی از تغییرات مهم که در بدنه دولت ضرورت دارد، چابک‌سازی دولت و به ویژه سازمان‌های مرتبط با تولید است. به عنوان نمونه بخش مهمی از زمان و انرژی تولیدکنندگان صرف مراجعه حضوری یا تدوین مستندات و ارائه اطلاعات به ارگان‌های مختلف دولتی می‌شود. در صورتی که می‌توان با استفاده از فناوری‌های روز و تمرکز داده‌های مربوط به تولیدکنندگان، تمام داده‌های مورد نیاز را تنها توسط یک یا چند ارگان گردآوری و در یک بانک اطلاعات به‌روزرسانی کرد و سایر ارگان‌های مرتبط، متناسب با وظایف خود، به بانک اطلاعات تولیدکنندگان دسترسی داشته‌باشند.
امید است در سال جاری نیز صنعت لوازم خانگی بتواند همچون سال گذشته، سهم خود را در تحقق شعار سال ادا کند و با ایجاد جهش در تولید داخلی، مسیر خود را در جهت پیشرفت و توسعه کشور با موفقیت ادامه دهد.
دیدگاه ها (0)